top of page

Gönderdiğiniz için teşekkür ederiz!

Aklınıza takılan soruları burada sorabilirsiniz. Daha önce sorulmuş sorularda da arayabilirsiniz.

  • "Vegan"lık nedir?"
    Veganlık, hayvan kullanımının reddedilmesidir. The Vegan Society tarafından "Yiyecek, giyecek veya herhangi bir amaç için hayvanların sömürülmesi ve zulmünün her türünü mümkün olduğu kadar dışlamak isteyen bir yaşam biçimidir." olarak tanımlanmıştır.
  • Vegan Beslenme nedir?
    İçeriğinde ve hazırlanmasında hayvanlar veya hayvansal ürünlerin kullanılmadığı besinlerle sürdürülen bir beslenmedir. Genel olarak et, tavuk, hindi, balık, yumurta, süt, peynir, tereyağ, yoğurt ve bal ilk akla gelen hayvansal gıdalardır.
  • Vegan Beslenme sağlıklı mıdır?
    Vegan beslenmek, beslenmenizde hangi gıdaların olmayacağını söyler. İnsanı sağlıklı kılan ne yemediği değil, ne yediğidir. Bu yüzden vegan beslenmenin tek başına sağlıklı olduğu söylenemez. Ama sağlıksız gıdaların tüketilmemesine bağlı olarak sağlıklı olmanın ilk adımıdır denebilir. Kişi sağlıksız bir vegan olabilir, o yüzden yediklerimize dikkat etmeliyiz. İşlenmemiş, paketlenmemiş, mevsiminde toprakta yetişen sebze, meyve, tahıl, baklagil ve mantarlarla beslenmek en sağlıklı beslenmedir.
  • Hayvansal gıdalar sağlıksız mıdır?
    Modern şehirlerde yaşayan ve her türlü tarım ürününe erişimi olan herkes için hayvansal gıdalar zararlıdır. Hatta sadece hayvansal gıdalar değil, hayvancılığın kendisi de zararlıdır. Bu konuda kendi hazırladığım bir çok detaylı ve bilimsel kaynaklarla desteklenmiş video var. Onları buradan izleyebilirsiniz. Ama özetle; hayvansal gıdalar asidiktir, oksidandır, inflamatuardır ve alerjendir. Sağlığımız için en önemli besin öğelerinden biri olan "lif"i hiç içermezler, buna rağmen, doymuş yağ, trans yağ, kolesterol, toksin ve olası büyüme ve cinsiyet hormonlarını içerirler.
  • İnsan etçil veya hepçil değil midir?
    İnsan evriminde etle ve sütle beslenmiştir ama bu, doğasının gereği olduğunu göstermez. Bu konuda detaylı yaptığım bir sunumumu aşağıda izleyebilirsiniz, ama özetle gerçek etçil veya hepçillerde, insanların en çok ölümüne sebep olan ve kader diye nitelediğimiz kalp krizi, inme yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, meme kanseri, akciğer kanseri, bağırsak kanseri gibi sorunlar çok çok nadir görülür.
  • İnek sütü bebekler için zararlı mıdır?
    Süt, her memeli canlının yavrusu hızlıca büyüsün diye anneden salgılanan bir sıvıdır. Bu sebeple çok fazla büyüme hormonu içerir. Ayrıca inek lohusa veya hâlâ hamile olduğu için bol miktarda östrojen içerir. İneğin östrojeni insanınkinin 17 kat daha etkin halidir. Bunun yanında inek sütü (keçi sütü, deve sütü vb.) bolca doymuş yağ, trans yağ ve kolesterol içerir. İnsanlarda inflamatuar etki gösterir, asidik yapıdadır ve özellikle ilk bir yaşta çok alerjik özellik gösterir. Bol koelsterol ve trans yağ içermesi, inflamatuar yapıda olması, bebek doğduğu andan itibaren bebekte damar sertliği olmasına sebebiyet verebilir. Bütün bu net ortaya konmuş ilişkilerin yanında, bugün tip 1 diyabet, otizm, ani bebek ölümü sendromu gibi konularda da artan sayıda çalışmalar inek sütü ile bu hastalıkların ilişkileri ortaya koymaktadır.
  • Keçi sütü inek sütüne alternatif olabilir mi?
    Protein oranı inek sütünden az olduğu için insan sütüne daha yakın olduğu iddia edilse de, keçi sütü de keçinin yavrusu içindir. Keçi sütü de inek sütündeki hormonları, doymuş ve trans yağları ve kolesterolü içerir. Bilimsel literatürde genellikle çalışmalar inek sütüyle yapıldığı için keçi sütünün zararları net ortaya konamamış, inek sütüne göre görece daha az zararlı olduğu sonucuna varılmıştır. Sonuçta süt hangi hayvandan gelirse gelsin sadece ve sadece o hayvanın yavrusu için faydalıdır.
  • Anne sütü kesildi veya bebek yetersiz besleniyor, ne yapmalıyım?"
    Lütfen öncelikle doktorunuza başvurun. Bebeğinize formül önerisinde bulunursa malesef Türkiye'de (benim bildiğim) vegan formül yok. Genelde inek sütü içeren formüller bulunuyor. Ama yurt dışında soya bazlı vegan bebek formülleri mevcut. Şu an için bunları kendi imkanlarınızla veya bir devlet hastanesinden bebeğinizin süt alerjisi olduğunu belirten bir rapor (varsa) yoluyla Sağlık Bakanlığı üzerinden alabiliriniz. Ayrıca ilk 6 aylık beslenme bölümünü tekrar okumanızı öneririm.
  • Bebekte anne sütü alerjisi gelişirse ne yapmalıyım?
    Lütfen öncelikle doktorunuza başvurun. Normal şartlarda bebekte anne sütü alerjisi gelişmez. Gelişen alerji annenin beslenmesindeki bir gıdanın anne sütüyle bebeğe geçmesi sebebiyle olma olasılığı yüksektir. Bu gıdanın ne olduğunu anlamak ve bebeğin uygun gelişim gösterip göstermediğini anlamak için lütfen doktorunuza başvurun.
  • Ek gıdaya geçildiğinde bir besine karşı alerji gelişti, ne yapmalıyım?"
    Lütfen öncelikle doktorunuza başvurun. Alerji gelişen gıdaya ve bebeğin beslenmesindeki yerine göre doktorunuzla birlikte bir planlama yapmak yerinde olacaktır.
  • Anne sütünü artıran gıdalar hangileridir?
    Herşeyden önce anne sütünün %85-90'ının su olduğu unutulmamalıdır. Bu yüzden annenin susuz kalmaması çok önemlidir. Özellikle doğumu yaz aylarına denk gelen anneler gizli su kaybı nedeniyle su tüketimine daha çok dikkat etmelidir. Suya ek olarak, yulaf, rezene, yeşil yapraklı sebzeler, çiğ yemişler, sarımsak ve havuç da anne sütünü artırır. Yine de çeşitli ve dengeli vegan beslenmek anne sütü için yeterli ve tercih edilmesi gereken beslenme türüdür. Unutmayın ki katı gıdaya geçtiğinizde çocuğunuzu vegan besleseniz de emzirdiğiniz sürece bebeğiniz de sizin yediklerinizi yemiş olur. Buna hayvansal gıdalardaki ağır metaller ve toksinler de dahildir.
  • Çocuğum yemek seçiyor veya iştahsız, nasıl bir yol izlemeliyim?"
    Anne sütünü azaltıp katı gıdaya geçtikçe çocukların damak zevki değişir. Şekerli meyvelere geçmeden sebzelerle katı gıdaya geçişten fayda gördüğünü söyleyen anneler mevcut. Bunun dışında Anne babanın besinsel beklentisi olması gerekenden yüksek olabilir Bebeğin yemeği keşfetmeye olan doğal arzusu ve kendini besleme isteğini kısıtlamak öfkeyle ve kaşığı red ile sonuçlanabilir. 9 aylıktan itibaren bebekler yemeğin rengine, şekline ve lezzetine daha çok önem gösterecektir. Rengarenk çeşitli sebzeler vermek daha ilgi çekici olabilir. Yemek öncesi meyve suyu ve su iştahını kaçırabilir. Şekerli gıdalar bebeğin damak zevkini değiştirip nispeten daha az tatlı sebzeleri beğenmemesine sebep olabilir.
  • Vegan çocuklar diğer çocuklardan kısa kalır mı?
    Bu konuda eskiden yapılmış bazı çalışmalarda vegan çocukların vegan olmayan yaşıtlarına göre daha kısa boylu olduğu görülmüştür. Bu veri güncel çalışmalarda görülmemektedir ama görülse bile endişe verici bir bulgu değildir. Zira inek sütü ve ürünleri ineğin büyüme hormonlarını içerirler ve uzun kemiklerde bir kısım uzamaya sebep olabilir. Ama çocuk uzun vadede hayvansal protein almanın risklerini de içinde barındırmış olur.
  • Her vegan gıda çocuk için sağlıklı mıdır?
    Hayır. Beyaz un, beyaz şeker ve tuzdan çocuklar mümkün olduğunca uzak tutulmalıdır. Bunlar çocuğun bağırsak ve böbreklerine zarar verme potansiyeli taşırlar.
  • Vegan beslenmeme saygı gösterecek Kadın-Doğum uzmanı nasıl bulabilirim?
    Halihazırda böyle bir liste elimizde yok, ama isim öğrendikçe sizinle buradan paylaşacağız.
  • Anne ve bebeğin vegan beslenmesine saygı gösterecek Pediatri Uzmanı nasıl bulabilirim?
    Halihazırda böyle bir liste elimizde yok, ama isim öğrendikçe sizinle buradan paylaşacağız.
  • Doktorumuz vegan beslenmemize karşı çıkıyor, onunla nasıl başedebilirim?"
    Doktorunuzla saygın tıp otoritelerinin görüşlerini paylaşabilirsiniz. Bu görüşlere orijinla kaynaklarıyla buradan ulaşabilirsiniz.
  • Doktorumuz ilaç önerdi, vegan alternatifi var mıdır?"
    Piyasadaki ilaçların %99'u vegan değildir. İlaçlar piyasaya çıkmadan önce onay alması için kural gereği ilk olarak hayvanlarda daha sonra da gönüllü insanlarda test edilmektedir. Ne kadar yakında olduğunu öngöremediğimiz bir gelecekte vegan ilaçlar yaygınlaşacaktır ama vegan olmadığı için doktorun önerdiği ilacı içmemek bebeğin basit bir ilaçla engellenebilir bir hastalığa maruz kalmasına sebep olabilir. Bu konu kendi inisiyatifinize kalmıştır.
  • Aşı yaptırmalı mıyız, hayvansal ürün içeren aşılara nasıl yaklaşmalıyız?"
    Hayvansal ürün içeren aşıları ayrı tutarsak aşı konusunu veganlıkla bağdaştırmamak lazım. Biz genel olarak aşının mucizevi bir buluş olduğuna inanıyoruz. Ama siz aşı karşıtı kampanyalara ikna olduysanız karar sizin.
  • Eşim/Ailem/Arkadaşlarım vegan olmamı/zı desteklemiyor, nasıl bir yol izlemem lazım?"
    Birlikte yaşadığınız veya çokça vakit geçirdiğiniz insanlar vegan beslenmenize türlü ve asılsız iddialarla karşı çıkıyor olabilir. Herşeyden önce sabırla ve kararlılıkla inandıklarınızı savunmaya devam etmelisiniz. Eksik olduğunuz konularda kendinizi güncellemeniz, cevabını bulamadığınız konularda da bir bilene sormanız işleri kolaylaştıracaktır. Genel olarak bir çok kaynağı ve takip edilecek bir çok sosyal medya hesabını derleyen kolayvegan.com sitemizden de faydalanabilirsiniz.
  • Çocuklarını vegan büyüten ihmalkar anne baba haberleri gerçeği yansıtıyor mu?
    Vegan beslenme bir insanın ne yemeyeceğini tanımlar, bu yüzden içeriğini bilmeden "sağlıklı" olduğunu savunmak doğru olmaz. Bu tip karalama tarzı haberler genelde yabancı basından çeviri haberler oldukları için bazı detaylar hiç bir zaman kamuoyuyla paylaşılmaz. Haberlerin orijinalini bulup incelediğinizde, çocuklarına bakamayan ve vegan olduklarını iddia eden anne babaların aslında bir davranış bozukluğu içinde olduğunu, çocuklarını suistimal ettiklerini görüyorsunuz. Bir çift, mahkemede ceza indirimi almak için vegan olduklarını söylediğini kabul etmişti. Bir başka çift "vegan" besliyoruz diye çocuklarını sadece patates lapasıyla büyütmeye çalışmıştı. Bir başka çiftin de hasta olan çocuklarının ilaçlarını vermeyerek çocuklarının sağlık durumunun kötüye gitmesine sebep olduğu öğrenilmişti. Biz veganbebek.com olarak her zaman çocuk doktorunuzla uyum ve güven içinde hareket etmenizi öneriyoruz. Ayrıca ister vegan ister vegan olmayan bir beslenme tipiyle çocuğunuzu besliyor olun, her çocuğun beslenmesi özel ilgi ister. Bu konu hakkında daha önce yayınladığım bir videoyu da izlemenizi tavsiye ederim.
bottom of page